آلدئیدها در عطرسازی

آلدئیدها اولین بار حدود سال 1835 توسط شیمیست آلمانی Justus von Liebig کشف شدند. آنها شامل تعداد زیادی از مولکولهای آلی هم خانواده که در آزمایشگاهها تولید میگردند می شوند. این مواد مانند یک بوستر رایحه عطر را تقویت میکنند و به آن حالت گازدار و تند و تیز میدهند. البته در زبان محاوره ای عطری ما منظورمان از رایحه آلدئیدی متوجه آلدئیدهای چرب خاصی می گردد؛ آنهایی که در شنل شماره 5، شماره 22، لانوین آرپج، وایت لاینن از استی لاودر و بقیه روایح کلاسیک حس میشوند. این نوع عطرهای آلدئیدی یک رایحه صابونی، مومی، لیمویی و گلی دارند که باعث میشوند نوع رایحه آنها را در گروه آلدئیدی تقسیم کنیم. منتهی رایحه و وسعت استفاده از آلدئیدها به همینجا ختم نمیشود.

گروهی از آلدئیدها در عطرهای گلی ، میوه ای یا مرکباتی استفاده می شوند.این آلدئیدهای چرب زنجیره ای از کربنها هستند که به یک گروه آلدئیدی متصل شده اند. آنها در فرمولهای خود بین 8 تا 13 اتم کربن دارند. این آلدئیدهای چرب بوی خیلی خوب گلی و میوه ای دارند و با درصدهای خیلی پایین نیز قابل تشخیص می باشند. گروه دیگری از آلدئیدها رایحه تازه و گلی دارند و یک حس شبنم تازه را روی گلهایی مانند یاس، رز، زنبق و موگه (گل برف) ایجاد میکند. آلدئیدهایی نیز با رایحه سبز و گلی وجود دارند که به عطرها رایحه تند و تیز تری همچون گلهای خارج از خانه را میدهند. نتیجه کار ترکیبی از گلها و علفهای سبز و گیاهان خواهد بود. همچنین آلدئیدهایی با رایحه گلی- چوبی رایحه چوب سدار، پچولی، بلوط و ... را که باعث ایجاد گرمی میشود به رایحه اضافه می کنند. آلدئیدهای آروماتیک یک حلقه بنزن یا فنیل متصل به گروه آلدئیدها دارند. بنزآلدئید یکی از نمونه های چنین ملکولهایی است که رایحه ای مشابه بادام دارد. سینامالدئید رایحه ای مشابه دارچین ایجاد میکند. 

آلدئیدهایی که بطور گسترده در عطرسازی استفاده می گردند شامل C7 (با رایحه دارویی و سبز)، C8 (اوکتانال با رایحه مشابه پرتقال)، C9 (رایحه رز)،  C10 (دکانال با رایحه پوست پرتقالی خیلی قوی)، C11 (آندکانال یا آلدئید تمیز که بطور طبیعی در روغن برگ گشنیز وجود دارد)، C12 (رایحه گل لیلاک و بنفشه)، C13 (رایحه مومی با تُنی مشابه گریپ فروت)، C14(رایحه مشابه پوست هلو) و سیترال با رایحه مشابه لیمو میشوند.

اولین عطری که از آلدئیدها در آن استفاده شد از Apres L'Ondee در سال 1906 نام برده می شود. هر چند اولین عطر مدرنی که در آن از آلدئیدها استفاده شده شنل شماره 5 است که توسط ( Ernest Beaux ) در سال 1922  بر اثر یک اشتباه با اضافه کردن درصد زیادی از آلدئید به آن طراحی گردید که اتفاقا مورد توجه کوکو شنل قرار گرفت. 

از دیگر عطرهای معروفی که در آنها از آلدئیدها استفاده شده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

Lanvin Arpege

Jean Patou Joy

Ivoire de Balmain

Yves Saint Laurent Rive Gauche

Elizabeth Taylor White Diamonds

Givenchy Ysatis

Dior Miss Dior

Estee Lauder Knowing

Guerlain Vol de Nuit

Avon Rare Gold

Joop! Femme

Tommy Hilfiger True Star

Givenchy L'Interdit

Agent Provocateur Maîtresse

Dolce & Gabbana Classique

Lagerfeld Femme. 

نعناع هندی

نعناع هندی یا پچولی یکی از مواد اولیه ای است که بوفور در عطرسازی استفاده می شود. این گیاه بوته های رونده ای ایست از خانواده نعناع ها. برگهای سبز اون بخاطر رایحه قوی  و گرمش صدها ساله که در عطر سازی استفاده میشود. این گیاه ابتدا در مناطق حاره ای آسیا مانند هند کاشت میشده است ولی بتدریج گستره کشت آن به امریکای جنوبی، افریقای غربی و کل آسیا رسید. عصاره آن بنام اسانس پچولی (Patchouli) شناخته می شود. عبارت پچولی نیز از یک واژه تامیل در هند بمعنی "برگ سبز" گرفته شده است. پچولی از طریق جاده ابریشم به خاورمیانه رسید و بدست ناپلئون به اروپا راه پیدا کرد. ناپلئون چندتا شال کشمیر از مصر به فرانسه آورده بود که با پچولی آغشته شده بودند. آنزمان اینکار را برای دور نگهداشتن حشرات انجام میدادند. اما اصل رایحه و منبع اون تا مدتها بعنوان یک راز، مخفی نگهداشته شده بود و اون روغنها از شرق وارد میشد تا اینکه در سال 1837 منتا کابلین ( Mentha Cablin ) راز این رایحه شرقی را آشکار کرد. در دهه 60 و 70 میلادی پچولی بعنوان یکی از روایح اصلی توسط هیپی ها استفاده می شد و به این خاطر بشدت معروف شد. 

پچولی یکی از مواد اصلی کل خانواده شیپغ می باشد. رایحه ای شیرین، تیره ، خاکی، دارویی، نمناک، کپک زده ، سبز و با بیسی چوبی دارد. هر چند در نهایت رایحه اش بسته به زمان کاشت، محل کاشت، روش داشت و پرورش، نحوه خشک کردن و نحوه اسانس گیری با هم فرق می کند. روغن اسانس پچولی را هم از طریق تقطیر با بخار آب و هم از طریق حلال دی اکسید کربن میگیرند. یکی از خصوصیات روغن پچولی آنست که با خواباندن و گذشت زمان رایحه ای بهتر و عمیقتر پیدا می کند. 

پچولی در ترکیبات کهربایی، در ترکیباتش با رز و همچنین در ترکیب با میوه های خانواده بری ها نظیر رازبری و بلوبری بسیار شیک و زیبا می شود.

از عطرهایی که در آن پچولی بطور آشکاری استفاده شده می توان از موارد زیر نام برد:

Mitti از برند Arte Profumi 

Patchouly  از برند Profumum Roma 

Borneo 1834 از برند Serge Lutens

Patchouli از برند Lorenzo Villoresi

Miroir des Joyaux از برند Mugler

Patchouly Nosy Be Extrait از برند Perris Monte Carlo

Psychedelique از برند Jovoy Paris 

Patchouli از برند Mazzolari 

Patchouly از برند Etro