عود : موج هجوم فرهنگ عربی در روایح غربی

وقتی صحبت از عود میگردد، اولین چیزی که به ذهن تداعی میشه فرهنگ عربیه. فرهنگ عربی و عود هزاران ساله که به هم گره خوردن و استفاده از رایحه عود به شکل سوزاندن چوبهای آن و معطر کردن لباسها و فضای خانه و محل کار با دود آن، به بخش جدا ناپذیری از این فرهنگ درآمده. در سالهای اخیر بعلت پتانسیلی که این رایحه برای القا حس لوکس گرایی دارد و همچنین انعطاف آن با ترکیب شدن با بقیه روایح در صنعت عطر باعث شده است که یک هجوم بی سابقه از استفاده از بوی عود را در صنعت عطرسازی غربی شاهد باشیم: از روایح بشدت شرقی - عربی گرفته تا روایح مدرن و غربی که در آنها از عود استفاده شده است.

عود - Agarwood و یا Oud - به چوب درختانی از گونه  Aquilaria و Gyrinops گفته میشه که تحت تاثیر یکنوع کپک قرار گرفته اند. در واقع بوی ناشی از چوب عود حاصل رزینی هست که درخت بعنوان یک سیستم دفاعی از خود در برابر تهدیدات خارجی منجمله قارچ یا کپک از خود تولید می کند. در نتیجه چوب درختانی که مورد حمله قرار نگرفته اند بویی نخواهند داشت. این درختان عموما در بخشهای جنوبی و جنوب شرقی آسیا رشد می کنند.

وقتی درخت مورد حمله قارچ قرار می گیرد ، چوب درخت از حالت سبک و کمرنگ ، با ترشح صمغهای تیره معطر، به شکل تیره، فشرده و پرصمغ در می آید. به چوبهای حاوی صمغ این گونه درختان عود گفته میشود.

گونه های این درختان بعلت وسعت برداشت، امروزه در معرض خطر انقراض قرار دارند. چوب عودهای درجه یک، یکی از گرانترین مواد اولیه موجود در جهان هستند. کیفیت چوبها بسته به منطقه جغرافیایی، گونه گیاهی، سن درخت و اینکه چوب مربوط به کدام قسمت تنه درخت می باشد فرق می کند.روغن عود از تقطیر بخار چوبهای عود بدست می آیند.

درختان آگاروود امروزه در مناطق بارانی کشورهای اندونزی، تایلند، کامبوج، لائوس، ویتنام، مالزی، هند، فیلیپین ، بورنئو و گینه جدید وجود دارند. رایحه عود بسته به عوامل مختلف فرق می کند که مهمترینش محل برداشت چوب میباشد. عودهای هندی بیشتر یک بوی چرک حیوانی ، چیزی شبیه بوی فضولات حیوانات اهلی، را ایجاد می کنند، در حالیکه عود کامبوجی کمتر این حالت را دارد، عود پاپویا و گینه جدید یک رایحه گلی را بوجود میاورد در حالی که عود برونئو بصورت شیرین و میوه ای تغییر ماهیت می دهد. عودهای منطقه Irian Jaya بوی لاستیک سوخته میدهند و درمقابل عود لائوس تغییر ماهیت بیشتری دارد و آنرا مناسب استفاده در عطرها می نماید.

بسیاری از عودهای واقعی رایحه ای دارو مانند از خود ساطع می کنند. یکی از راههای تشخیص عود واقعی روی پوست اینست که رایحه آن بایستی تا 24 ساعت بعد از استفاده روی پوست باقی بماند و حتی شستشوی پوست آن رایحه را از بین نمیبرد. روشهای تخصصی تر در تشخیص عود واقعی غرق و شناور کردن چوبهای عود در آب می باشد.

خیلی از رایحه های عود که امروزه در عطرسازی غربی و مدرن استفاده می گردند مصنوعی بوده و بصورت سینتتیک تولید میشوند. شرکتهای بزرگی مانند ژیودان، فرمنیچ و ... فرمولهای منحصربفرد خود را در این زمینه دارند. از عطرهایی که عود در آنها استفاده شده است می توان به موارد زیر اشاره کرد:

Ilm by Al Kimya

Oud Assam by Rania J

M7 by Yves Saint Laurent

Maroke Zen by Ensar Oud

Oud Noir Intense by Fragrance Du Bois

Jewel Blend by Abdul Samad Al Qurashi

Oud Caravan No3 by Lavia del Profumo

Dehen Oud Cambodi Muattak by Arabian Oud

Real Oud & Real Oud Feral by Phoenicia Perfumes

شاید جالبترین نمونه عطر در هجوم روایح عودی در بازار مربوط به عطر  Nooud از برند Baruti  باشد که خیلی آشکارا اذعان به عدم استفاده از اسانس عود در عطری می نماید که به وضوح از آن رایحه عود استشمام میشود.