آلدئیدها در عطرسازی

آلدئیدها اولین بار حدود سال 1835 توسط شیمیست آلمانی Justus von Liebig کشف شدند. آنها شامل تعداد زیادی از مولکولهای آلی هم خانواده که در آزمایشگاهها تولید میگردند می شوند. این مواد مانند یک بوستر رایحه عطر را تقویت میکنند و به آن حالت گازدار و تند و تیز میدهند. البته در زبان محاوره ای عطری ما منظورمان از رایحه آلدئیدی متوجه آلدئیدهای چرب خاصی می گردد؛ آنهایی که در شنل شماره 5، شماره 22، لانوین آرپج، وایت لاینن از استی لاودر و بقیه روایح کلاسیک حس میشوند. این نوع عطرهای آلدئیدی یک رایحه صابونی، مومی، لیمویی و گلی دارند که باعث میشوند نوع رایحه آنها را در گروه آلدئیدی تقسیم کنیم. منتهی رایحه و وسعت استفاده از آلدئیدها به همینجا ختم نمیشود.

گروهی از آلدئیدها در عطرهای گلی ، میوه ای یا مرکباتی استفاده می شوند.این آلدئیدهای چرب زنجیره ای از کربنها هستند که به یک گروه آلدئیدی متصل شده اند. آنها در فرمولهای خود بین 8 تا 13 اتم کربن دارند. این آلدئیدهای چرب بوی خیلی خوب گلی و میوه ای دارند و با درصدهای خیلی پایین نیز قابل تشخیص می باشند. گروه دیگری از آلدئیدها رایحه تازه و گلی دارند و یک حس شبنم تازه را روی گلهایی مانند یاس، رز، زنبق و موگه (گل برف) ایجاد میکند. آلدئیدهایی نیز با رایحه سبز و گلی وجود دارند که به عطرها رایحه تند و تیز تری همچون گلهای خارج از خانه را میدهند. نتیجه کار ترکیبی از گلها و علفهای سبز و گیاهان خواهد بود. همچنین آلدئیدهایی با رایحه گلی- چوبی رایحه چوب سدار، پچولی، بلوط و ... را که باعث ایجاد گرمی میشود به رایحه اضافه می کنند. آلدئیدهای آروماتیک یک حلقه بنزن یا فنیل متصل به گروه آلدئیدها دارند. بنزآلدئید یکی از نمونه های چنین ملکولهایی است که رایحه ای مشابه بادام دارد. سینامالدئید رایحه ای مشابه دارچین ایجاد میکند. 

آلدئیدهایی که بطور گسترده در عطرسازی استفاده می گردند شامل C7 (با رایحه دارویی و سبز)، C8 (اوکتانال با رایحه مشابه پرتقال)، C9 (رایحه رز)،  C10 (دکانال با رایحه پوست پرتقالی خیلی قوی)، C11 (آندکانال یا آلدئید تمیز که بطور طبیعی در روغن برگ گشنیز وجود دارد)، C12 (رایحه گل لیلاک و بنفشه)، C13 (رایحه مومی با تُنی مشابه گریپ فروت)، C14(رایحه مشابه پوست هلو) و سیترال با رایحه مشابه لیمو میشوند.

اولین عطری که از آلدئیدها در آن استفاده شد از Apres L'Ondee در سال 1906 نام برده می شود. هر چند اولین عطر مدرنی که در آن از آلدئیدها استفاده شده شنل شماره 5 است که توسط ( Ernest Beaux ) در سال 1922  بر اثر یک اشتباه با اضافه کردن درصد زیادی از آلدئید به آن طراحی گردید که اتفاقا مورد توجه کوکو شنل قرار گرفت. 

از دیگر عطرهای معروفی که در آنها از آلدئیدها استفاده شده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

Lanvin Arpege

Jean Patou Joy

Ivoire de Balmain

Yves Saint Laurent Rive Gauche

Elizabeth Taylor White Diamonds

Givenchy Ysatis

Dior Miss Dior

Estee Lauder Knowing

Guerlain Vol de Nuit

Avon Rare Gold

Joop! Femme

Tommy Hilfiger True Star

Givenchy L'Interdit

Agent Provocateur Maîtresse

Dolce & Gabbana Classique

Lagerfeld Femme.