(انگلیسی: amber، فرانسوی: ambre، ایتالیایی: ambra)
یادآوری: سنگ زرد و زیبای کهربا در واقع صمغ فسیل شده ی درختان مخروطی (خانواده ناژویان) هست که ۹ تا ۳۰ میلیون سال قدمت داره. بنابراین می تونیم اون رو کهن ترین ماده ی مورد استفاده در عطرسازی بدونیم. اما در حقیقت از خود این سنگ خیلی به ندرت در عطرها استفاده میشود و وقتی از کهربا به عنوان رایحه یاد می کنند، منظور بویی غنی، شیرین و با حسی گرم هست که اغلب در پایه ی عطر به کار میرود. این بو از ترکیب روایحی چون صمغ لادن (labdanum)، وانیل، بنزویین (صمغ درختچه ی ناقوس گل یا همون styrax) و گاهی میخک و سایر صمغ ها ساخته میشه، و یا از کهربای سینتتیک که چندین نوعش توسط شرکت های مختلف عرضه شده است.
بسیاری از خانه های عطر و عطرسازان مختلف دید و برداشت خودشون را از رایحه شرقی و جذاب کهربا در عطرهایی با محوریت این ماده به تصویر کشیده اند. در زیر به بررسی اجمالی چند مورد از اونها می پردازیم.
• D’Orsay - Ambre et Musc
نگاه این عطر، به کهربا، چیزی شیرین هست با حس عسل. همینجور که اسمش میگه، در این عطر، مُشک، دوشادوش کهربا حضور داره و حسی تمیز از نوع حیوانی بهش میده که زیرش اندکی حالت پودری هم حس میشه. کمپانی دُغسه سعی کرده عطری ساده بسازه و چیزی که حس میکنید، یک عطر پیچیده و در هم تنیده نیست. در حقیقت این عطر برای استفاده به عنوان "بستر" ساخته شده؛ به این صورت که شما این عطر رو زیر یک عطر دیگه استفاده (لیر میکنید) و یک ترکیب میسازید. در این رایحه ی کهربا حس قدمت یا شخصیت چوبی/صمغی واضحی وجود نداره.
- کیفیت*: متوسط
- کارایی: ماندگاری زیاد – پخش متوسط
- حدود قیمت: ۶۵۰ برای 40ml
* در اینجا کیفیت به معنای میزان حس طبیعی در ترکیب روایح عطر هست.
• Baldessarini - Ambré
الهام گرفته شده از رنگ گرم کهربا، با بوی هیجان انگیز سیب، نارنگی و روایح چوبی/مشروبی آغاز می کنه و حضور کهربا بعد از یک مقدمه چینی طولانی، از ترکیب صمغ لادن، وانیل و بویی چوبی/دودی هویدا میشه. بویی سرزنده، کلاسیکِ مردانه و برداشتی متفاوت و کژوال از کهربا که خیلی خوب اجرا شده و به سختی میشه به اون ایرادی وارد کرد.
- کیفیت: خوب
- کارایی: ماندگاری متوسط رو به زیاد – پخش متوسط رو به زیاد
- حدود قیمت: ۲۰۰ برای 100ml
• Amouage – Opus VI
این سنگ به عنوان دارویی کهن برای دل شکستگی محور کار قرار گرفته. یک کهربای شرقی و شدیدا ادویه ای، با صمغ اضافه! (مث ساندویچ با نون اضافه!) شما با یک عطر تقریبا شلوغ مواجه هستید اما شلوغی که در طول زمان بالا و پایین زیادی نداره. در این عطر، از دو نوع کهربای مصنوعی با نام امبرانوم (کهربای ساخته ی شرکت فرمنیش) و Z11 (با بوی خشک و چوبی) استفاده شده. در کنارش عصاره ی صمغ لادن شخصیت کهربا رو محکم تر می کنه.
قطعا یکی از شرقی ترین عطرها، با محوریت کهربا، همین عطره. عطری گرم و شیرین و تند و ادویه ای.
- کیفیت: خوب
- کارایی: ماندگاری زیاد – پخش زیاد
- حدود قیمت: ۹۰۰ برای 100ml
• Nobile 1942 – Ambra Nobile
در این کار سعی شده برداشتی نفسانی و رمانتیک از کهربا ارایه بشه. صابونی، با حالتی چوبی؛ چوبی از نوع چوب درختان مخروطی شکل. کهربایِ استفاده شده در این عطر، شبیه یک کهربای جوان هست که هنوز مراحل فسیل شدن رو طی نکرده. برعکسِ کهربا های معمول، خیلی حالت گرم نداره. در این عطر، عناصر دیگه ترکیب رو به سوی شادابیِ آروماتیک می برن، تا اینکه در نهایت در انتهای عمر عطر، کهربا بیشتر دیده میشه و کمی حس شیرینیِ معمول رو هم به خودش میگیره.
- کیفیت: متوسط
- کارایی: ماندگاری متوسط - پخش متوسط رو به زیاد
- حدود قیمت: ۴۰۰ برای 100ml
• Brecourt – Ambre Noir
کهربایی برای آنهایی که لطافت رو میپسندن! در این عطر، شما با کهربایی روبرو میشید که کمی حالت گلی، پودری و وانیلی داره و چیزی که به شامه ی شما میرسه یک ترکیب ملایم هست از کهربایی قدرت گرفته از صمغ لادن به اضافه ی مشک که با روایحی (عمدتا) لطیف تزئین شده و بر خلاف اسمش اصلا سیاه نیست. تمام روایحِ موجود در این عطر مثل اشیایی هستن که روی یک میز چیده شده باشن، میزی از جنس کهربا.
- کیفیت: متوسط
- کارایی: پخش متوسط – ماندگاری متوسط رو به زیاد
- حدود قیمت: ۴۵۰ برای 100ml
• Masque – Tango
کهربایی متفاوت و ادویه ای با دوز بالایی از چوب که به طور منحصر به فردی، حالتی چرب و حیوانیِ چرک داره. این کهربا رو مشک هم همراهی میکنه و ترکیب نسبتا پیچیده ای از کهربا، بوهای حیوانی، چوب و ادویه ها ساختار عطر رو با شخصیت غالب صمغی می سازه. چیزی که باعث تمایز این عطر با بقیه ی عطرهای کهربایی میشه، اون حالت چرک و کِدِر و انیمالیکش هست که با حضور ادویه های نه چندان تازه و رگه ای کمرنگ از بوهای ایندولیک تشدید شده.
- کیفیت: خوب
- کارایی: ماندگاری زیاد – پخش متوسط
- حدود قیمت: ۷۰۰ برای 100ml
• Histoures de Parfums – Ambre 114
این کهربایی شیرین و خوشمزه س، که اگر کهربا رو اینجوری بپسندید احتمالا اینجا پاگیر می شید. امبر ۱۱۴، ترکیبی شیرین از عناصرِ کهربایی و یه عالمه مشک و دوز بالایی وانیل هست که رگه هایی از بوهای سبز رو هم میتونید توش حس کنید. وانیل استفاده شده در این عطر، حالت وانیلِ بستنی رو داره. در مجموع یه کار بسیار خوشمزه ی همه پسند کهربایی رو پدید آورده.
- کیفیت: متوسط
- کارایی: ماندگاری متوسط رو به زیاد - پخش متوسط
- حدود قیمت: ۷۵۰ برای 120ml
• Olympic Orchids – Olympic Amber
این کهربا در حقیقت به عنوان پایه ای برای عطرهای دیگه ساخته شده، اما از اونجایی که خودش به زیبایی می تونه یه عطر مستقل باشه عطرساز اون رو جداگانه عرضه کرده. بویی عمیق، گرم و چوبی/دودی داره با ته مایه ای خوشمزه و کارامل مانند که از شیرینی صمغی (به خصوص وجوهی ازبنزوئین) در کنار وانیل حاصل شده. این ترکیبِ چگال صمغی با شیرینی متوسط، هم خشکی چوبی شبیه سدروس رو در خودش داره و هم رگه های ظریفی با حس چرب و کمی شرقی. اندک مایه ای از حس زمینی و خاکیِ پچولی هم توش به مشام می رسه و در کل شخصیتی آروم، کهنسال و پخته داره.
- کیفیت: خیلی خوب
- کارایی: ماندگاری زیاد - پخش متوسط
- حدود قیمت: ۲۳۰ برای 30ml (در ایران موجود نیست)
• Stéphane Humbert Lucas – O’Hira
گویا این تنها عطر در بازار ایران هست که مقداری از عصاره ی کهربای طبیعی در خودش داره. هرچند که گفته شده تنها ماده ی موجود در اون کهربای فسیل شده هست! بوی غالبش صمغ لادن با شخصیتی ادویه ای/گیاهی و همچنین چوب با رگه های دودی هست. ترکیبی کاملا خشک با حسی پخته داره و شیرینی اون به نسبت سایر عطرهای مورد بررسی کمه و ته مایه هایی از بوی چرک به این عطر رنگ قدمت داده. بوی چوبیِ شبیه براده های مداد تراش که نشانه ی واضحی از وجود آیزو ای سوپر هست توش به مشام می رسه.
*در بسیاری از وبسایت ها به اشتباه تنها ماده ی موجود در این عطر رو عنبر (ambergris) عنوان کردن.
- کیفیت: خوب
- کارایی: ماندگاری متوسط رو به زیاد – پخش متوسط
- حدود قیمت: ۲میلیون و ۳۰۰ برای 50ml
• Serge Lutens – Ambre Sultan
یک ترکیب کاملا ادویه ای و خشک و شرقی هست که در نهایت به ترکیبی پخته و دلنشین از صمغ و وانیل ختم میشه و کاملا تداعی کننده ی اون ماده ای هست که ما بهش میگیم کهربا. این عطر تعادل بسیار خوب و ساختاری محکم و عمیق داره. امضای همیشگی سرج که حالتی ادویه ای و کمی حیوانی با ته مایه ای کهن هست در این کار هم موج میزنه.
- کیفیت: خیلی خوب
- کارایی: ماندگاری متوسط - پخش متوسط
- حدود قیمت: ۳۰۰ برای 50ml
• Mona di Orio - Ambre
طبق معمولِ آثار مونا، برخوردی متفاوت با رایحه ای متداول رو در این عطر شاهد هستیم.
اولین چیزی که با بو کردنش به ذهن متبادر میشه اینه که "این کجاش امبریه؟!".
در واقع این عطرِ پیچیده، همچون روایتی طولانی، پس از فراز و نشیب های زیاد کهربایی وانیلی و شیرین به روی بستری گلی، چرک و حیوونی رو به نمایش میذاره. این حالت کهنه و کمی انیمالیک ترکیب، حس فسیل گونه و کهن کهربا رو بسیار خوب تداعی کرده. شاید در بین موارد مورد بررسی بتونیم اون رو چرک ترین تفسیر از کهربا بدونیم که حالتی نه چندان شیرین و صمغی/چوبی داره.
- کیفیت: خوب
- کارایی: ماندگاری متوسط رو به زیاد - پخش متوسط
- حدود قیمت: ۵۵۰ برای 75ml
• Jovoy – Ambre Premier
تفسیری شکلات مانند از کهربا. شیرین، خوشمزه، کمی چرب (مثل کره کاکائو) و اندکی کهنه. همراه نزدیک کهربا پچولی با حسی زمینی و کمی کثیفه که کمی ته مایه ی کهنگی توش داره. اما باز کل ترکیب خوشمزه و شکلاتیه. انگار بخش کهربایی سیکِدُلیک* (به قول انگلیسی ها سایکِدلیک) رو ازش سوا کنیم و بهش قدرت بدیم. در این عطر با گذشت زمان شیرینی و حس گرمی بیشتر میشه؛ کهربای خوشمزه و شیرینِ وانیلی که با رز و نعناع هندی شخصیتش کامل شده.
* Psychédelique: کار دیگه ی این خونه ی عطر با محوریت نعناع هندی و کهربا
- کیفیت: متوسط
- کارایی: ماندگاری متوسط رو به زیاد - پخش متوسط
- حدود قیمت: ۶۵۰ برای 100ml
جمع بندی:
- دُغسه در ساختاری ساده یک کهربای شیرین و عسل مانند رو در کنار مُشک قرار داده.
-⚪ - بالدسارینی ترکیبی مردانه با شخصیت کلاسیک، و تعبیری نه چندان سرراست از این ماده ساخته.
⚪ - آمواژ شرقی ترین کهربا رو در ترکیبی پُر، قوی و فریاد زننده عرضه کرده.
⚪ - برداشت رمانتیک نوبیل از این سنگ، کهربایی کم سن در ساختاری آروماتیک و سبُک هست.
⚪ - برکورت کهربایی لطیف رو بستری برای روایح دیگه ساخته، بستری که خودش خوب به چشم میاد.
⚪ - ماسک در ترکیبی پیچیده کهربایی چوبی/حیوانی ساخته که حسابی صمغی هست.
⚪ - ایستواغ دو پغفم یه کهربای وانیلی خیلی خوشمزه رو ارایه کرده.
⚪ - المپیک ارکیدز کهربایی پخته، گرم و جا افتاده رو با ساختار محکم عرضه کرده.
⚪ - استفان هامبرت لوکاس بر روی قدمت کهربا با حسی چوبی وخشک متمرکز شده.
⚪ - سرژ لوتان برداشتی شرقی و عمیق رو به شکلی دقیق از این سنگ خلق کرده.
⚪ - مونا دی اوریو کهربایی بسیار متفاوت، کهنه و چرک برای مخاطبان خاص و صبور خودش ساخته.
⚪ - جووُی تعبیری خوشمزه از نوع شکلاتی با حس گرم و ته مایه ای زمینی از کهربا داره.
نگارندگان: فربد غفاری و محمد ابوطالبی
⚪
- دُغسه در ساختاری ساده یک کهربای شیرین و عسل مانند رو در کنار مُشک قرار داده.
- ⚪
- بالدسارینی ترکیبی مردانه با شخصیت کلاسیک، و تعبیری نه چندان سرراست از این ماده ساخته.
- ⚪
- آمواژ شرقی ترین کهربا رو در ترکیبی پُر، قوی و فریاد زننده عرضه کرده.
- ⚪
- برداشت رمانتیک نوبیل از این سنگ، کهربایی کم سن در ساختاری آروماتیک و سبُک هست.
- ⚪
- برکورت کهربایی لطیف رو بستری برای روایح دیگه ساخته، بستری که خودش خوب به چشم میاد.
- ⚪
- ماسک در ترکیبی پیچیده کهربایی چوبی/حیوانی ساخته که حسابی صمغی هست.
- ⚪
- ایستواغ دو پغفم یه کهربای وانیلی خیلی خوشمزه رو ارایه کرده.
- ⚪
- المپیک ارکیدز کهربایی پخته، گرم و جا افتاده رو با ساختار محکم عرضه کرده.
- ⚪
- استفان هامبرت لوکاس بر روی قدمت کهربا با حسی چوبی وخشک متمرکز شده.
- ⚪
- سرژ لوتان برداشتی شرقی و عمیق رو به شکلی دقیق از این سنگ خلق کرده.
- ⚪
- مونا دی اوریو کهربایی بسیار متفاوت، کهنه و چرک برای مخاطبان خاص و صبور خودش ساخته.
- ⚪
- جووُی تعبیری خوشمزه از نوع شکلاتی با حس گرم و ته مایه ای زمینی از کهربا داره.